Bạn đã bao giờ hào hứng đặt ra những mục tiêu lớn vào đầu năm, quyết tâm theo đuổi đến cùng, nhưng rồi nhanh chóng quên mất khi vừa bước sang tháng hai? Từ việc chăm chỉ tập gym, tiết kiệm cho chuyến du lịch mơ ước đến theo đuổi một sở thích bị bỏ quên, duy trì mục tiêu cá nhân chưa bao giờ là điều dễ dàng. Hãy thử nghĩ lại xem bạn đã thực sự theo đuổi được bao nhiêu trong số những mục tiêu đầu năm của mình?
Trong kinh doanh, các công ty sử dụng OKR (Mục tiêu và Kết quả then chốt) để định hướng và đo lường hiệu suất. Ngày nay, nhiều người bắt đầu áp dụng phương pháp này vào cuộc sống cá nhân để giúp họ tập trung hơn, theo dõi tiến độ rõ ràng và cam kết với những mục tiêu đã đặt ra. Nếu OKR có thể giúp doanh nghiệp phát triển, tại sao chúng ta không thử dùng nó để cải thiện tài chính, sức khỏe hay thói quen hàng ngày?
Tuy nhiên, có một điểm khác biệt quan trọng: Những gì hiệu quả trong doanh nghiệp chưa chắc đã phù hợp với mỗi cá nhân. Vì vậy, điều quan trọng là biết cách điều chỉnh OKR sao cho phù hợp với bản thân, để tận dụng tối đa lợi ích của mô hình này.
Trong bài viết này, ch úng ta sẽ cùng tìm hiểu OKR là gì, sự khác biệt giữa OKR nhóm và OKR cá nhân, cũng như cách áp dụng phương pháp này vào cuộc sống.
OKRs là gì?
OKRs là viết tắt của Objectives and Key Results (Mục tiêu và Kết quả then chốt). Đây là một phương pháp đơn giản giúp doanh nghiệp đặt ra mục tiêu và đo lường tiến độ đạt được.
Cách hoạt động của OKRs như sau:
Objective (Mục tiêu): Một mục tiêu lớn, đầy tham vọng, giúp định hướng và truyền cảm hứng. Đây là câu trả lời cho câu hỏi “Mình muốn đạt được điều gì?”
Key Results (Kết quả then chốt): Những chỉ số cụ thể, có thể đo lường, giúp theo dõi tiến trình. Đây là câu trả lời cho “Làm sao biết mình đang tiến gần đến mục tiêu?”
Bạn có thể hình dung thế này: nếu mục tiêu là đích đến, thì kết quả then chốt là những cột mốc trên đường đi, giúp bạn biết mình đã đi được bao xa.
Ví dụ trong doanh nghiệp:
️🎯 Objective: Nâng cao sự hài lòng của khách hàng.
Key result 1: Tăng điểm hài lòng khách hàng từ 75% lên 90%.
Key result 2: Giảm thời gian phản hồi trung bình của bộ phận chăm sóc khách hàng từ 24 giờ xuống 4 giờ.
Key result 3: Ra mắt hệ thống phản hồi khách hàng mới trong Quý 2.
Nếu Objective mang tính tổng quát và truyền cảm hứng, thì Key Result lại cụ thể, có thể đo lường. Đó chính là sức mạnh của OKRs: giúp bạn tập trung vào điều quan trọng nhất và có những cột mốc rõ ràng để theo dõi tiến độ.
OKRs cho nhóm so với mục tiêu của mỗi cá nhân
OKRs ban đầu được thiết kế cho doanh nghiệp, nhưng ngày càng có nhiều người muốn áp dụng nó vào cuộc sống cá nhân. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu, bạn cần hiểu cách OKRs hoạt động trong môi trường nhóm so với khi áp dụng cho cá nhân.
Sự khác biệt giữa OKRs nhóm và cá nhân là gì?
Mặc dù nguyên tắc chung của OKRs vẫn giống nhau, đo là đặt mục tiêu và theo dõi tiến độ, nhưng cách chúng hoạt động trong một nhóm và khi áp dụng cho cá nhân lại rất khác nhau. Cụ thể như sau:
🔹 Trách nhiệm giải trình Trong công việc, OKRs hiệu quả vì có trách nhiệm rõ ràng. Bạn có các buổi họp cập nhật với nhóm, báo cáo với quản lý và mọi người cùng chịu trách nhiệm. Nhưng khi đặt mục tiêu cá nhân, nếu không có ai theo dõi, bạn rất dễ bỏ cuộc nếu không tự tạo ra kỷ luật cho mình.
🔹 Sự rõ ràng OKRs nhóm giúp mỗi người hiểu rõ vai trò của mình và đảm bảo mọi người cùng hướng về một mục tiêu chung. Nhưng khi tự đặt mục tiêu cá nhân, nếu bạn không xác định rõ lý do và cách thực hiện, bạn có thể nhanh chóng mất phương hướng.
🔹 Gắn kết với mục tiêu lớn Trong doanh nghiệp, OKRs giúp đảm bảo các nỗ lực của nhóm đi đúng hướng với mục tiêu tổng thể. Khi áp dụng cho cá nhân, bạn cần đảm bảo mục tiêu của mình phù hợp với giá trị và ưu tiên của bản thân. Nếu không có sự gắn kết này, bạn sẽ dễ cảm thấy mất động lực hoặc thấy mục tiêu của mình không có ý nghĩa.
Cách theo dõi mục tiêu cá nhân bằng OKRs
Bạn đã từng đặt mục tiêu cá nhân nhưng rồi quên bẵng hoặc bỏ dở giữa chừng? Điều này rất phổ biến! OKRs cá nhân thường thất bại vì một số lý do quen thuộc. Tuy nhiên, khi bạn tìm ra nguyên nhân, bạn có thể điều chỉnh và bám sát mục tiêu tốt hơn. Dưới đây là những sai lầm phổ biến và cách khắc phục:
Thiếu sự cam kết và duy trì liên tục
Trong công việc, bạn có quản lý hoặc đồng nghiệp giúp bạn theo dõi tiến độ. Nhưng khi tự đặt mục tiêu cá nhân, bạn rất dễ lơ là. Để duy trì động lực, bạn cần tạo ra cơ chế cam kết cho bản thân.
👉 Hãy tham gia một nhóm có cùng mục tiêu, như câu lạc bộ sách, nhóm chạy bộ, hoặc chỉ đơn giản là nhờ một người bạn kiểm tra tiến độ giúp bạn. Khi có ai đó đồng hành, bạn sẽ có động lực hơn, được nhắc nhở và được cổ vũ khi đạt thành tựu.
Quá nhiều mục tiêu cùng lúc
Sai lầm lớn nhất khiến OKRs thất bại là cố gắng làm quá nhiều việc cùng lúc. Khi bạn dàn trải năng lượng cho quá nhiều mục tiêu, chẳng có mục tiêu nào thực sự được tập trung và hoàn thành.
✅ Giải pháp: Chỉ nên chọn 3-5 mục tiêu quan trọng nhất và theo dõi chúng một cách nghiêm túc. Điều này giúp bạn dồn hết nguồn lực để đạt được kết quả thực sự.
Đặt mục tiêu rồi quên mất
Bạn đặt mục tiêu, nhưng vài tuần sau đã quên luôn? Đây là lý do phổ biến nhất khiến mục tiêu th ất bại. Để tránh tình trạng này, hãy kiểm tra tiến độ thường xuyên.
📅 Mẹo nhỏ: Đặt lịch vào thứ Hai hoặc thứ Sáu hàng tuần để xem xét tiến trình. Hãy nhớ, bạn không thể đi từ A đến Z trong một bước – thành công là cả một quá trình, từng bước một!
Mục tiêu không rõ ràng
Nhiều OKRs cá nhân thất bại đơn giản vì mục tiêu không được xác định rõ ràng. Nếu mục tiêu của bạn quá mơ hồ, khó đo lường hoặc đơn giản là không thực tế hay không thể đạt được, thì khả năng thất bại rất cao.
Việc viết một mục tiêu tốt cần có sự suy nghĩ. Khi bạn có một mục tiêu rõ ràng, nó cần phải cụ thể, đo lường được, có thể hành động, thực tế và có thời hạn.
Cách đặt mục tiêu cá nhân hiệu quả
Đặt mục tiêu nghe có vẻ đơn giản, cho đến khi bạn nhận ra mình rất dễ đặt sai mục tiêu. Những mục tiêu mơ hồ, thiếu thực tế hoặc không biết rõ thành công trông như thế nào có thể nhanh chóng làm chệch hướng tiến trình của bạn. Đây là lúc mô hình SMART trở nên hữu ích.
SMART là một mô hình đã được kiểm chứng giúp bạn đặt ra những mục tiêu rõ ràng, thực tế và có thể hành động được.
SMART giúp bạn xác định mục tiêu dựa trên 5 yếu tố quan trọng:
Specific (Cụ thể): Hãy mô tả thật rõ ràng, cụ thể về điều bạn muốn đạt được. Thay vì nói, “Tôi muốn khỏe mạnh hơn,” hãy nói “Tôi muốn chạy liên tục 5km mà không dừng lại.”
Measurable (Đo lường được): Làm sao để biết bạn đang tiến bộ? Nếu mục tiêu không thể đo lường, rất khó để duy trì động lực. Ví dụ, “Tôi muốn tiết kiệm 5.000 USD trong 6 tháng” là một mục tiêu có thể đo lường rõ ràng.
Achievable (Khả thi): Mục tiêu cần đủ thách thức nhưng không quá xa vời. Nếu đặt mục tiêu quá cao, bạn sẽ dễ chán nản và bỏ cuộc.
Relevant (Liên quan): Mục tiêu phải có ý nghĩa với bạn, không phải chạy theo xu hướng. Nếu bạn không thực sự muốn làm điều đó, bạn sẽ dễ bỏ dở giữa chừng. Hãy đảm bảo mục tiêu phản ánh giá trị và ưu tiên của bạn.
Time-bound (Có thời hạn): Đặt ra thời hạn cụ thể. Những mục tiêu không có thời gian kết thúc rất dễ bị trì hoãn. Việc đặt ra thời hạn, dù là kiểm tra hàng tuần hay hoàn thành trong 3 tháng, sẽ giúp bạn tập trung hơn.
Khi áp dụng mô hình này, bạn sẽ dễ dàng nhận ra mục tiêu của mình có thực sự hiệu quả hay không. Dưới đây là một ví dụ cách đặt mục tiêu:
❌ Mục tiêu chưa hiệu quả: “Giảm cân vào mùa hè này.”
✅ Mục tiêu hiệu quả: “Đạt cân nặng lý tưởng 75kg vào cuối tháng 8 bằng cách tập gym và cardio.”
Ví dụ về mục tiêu cá nhân
Sau khi biết cách đặt mục tiêu hiệu quả, điều quan trọng tiếp theo là cần xác định bạn đang hướng đến điều gì.
Dưới đây là một số ví dụ về mục tiêu cá nhân theo 7 lĩnh vực quan trọng trong cuộc sống:
Sức khỏe & thể chất
Rèn luyện thể chất là một trong những mục tiêu phổ biến nhất, nhưng cũng dễ bị bỏ quên. Đặt OKRs rõ ràng sẽ giúp bạn duy trì động lực và theo dõi tiến trình.
Objective: Cải thiện thể lực và sức bền.
👉 KR 1: Chạy 5km dưới 30 phút trước khi hết quý.
👉 KR 2: Đến phòng gym 3 lần/tuần trong 3 tháng tới.
👉 KR 3: Giảm tỷ lệ mỡ cơ thể từ 25% xuống 20% trước tháng 6.
Objective: Tăng cường sức mạnh và cải thiện sức bật.
👉 KR 1: Bật cao thêm 5cm trong vòng 3 tháng. 👉 KR 2: Tập tạ tập trung vào chân và cơ bụng 4 lần/tuần. 👉 KR 3: Tăng mức tạ squat từ 15kg lên 25kg trước tháng 4.
Tài chính cá nhân
Mục tiêu tài chính thường bị trì hoãn, nhưng với OKRs rõ ràng, bạn có thể xây dựng thói quen tốt và đạt kết quả nhanh hơn.
Mục tiêu: Củng cố sức khỏe tài chính.
👉 KR 1: Tiết kiệm 5.000 USD cho kỳ nghỉ trước tháng 12.
👉 KR 2: Giảm 20% chi tiêu hàng tháng cho những khoản không thiết yếu.
👉 KR 3: Trả hết 2.000 USD nợ thẻ tín dụng trong 6 tháng tới.
Mục tiêu: Xây dựng thói quen tiết kiệm dài hạn.
👉 KR 1: Thiết lập chuyển khoản tự động 200 USD/tuần vào tài khoản tiết kiệm.
👉 KR 2: Theo dõi tất cả chi tiêu hàng tuần trong 3 tháng tới.
👉 KR 3: Xây dựng quỹ khẩn cấp đủ trang trải chi phí trong 3 tháng trước khi hết năm.
Sức khỏe tinh thần
Sức khỏe tinh thần cũng quan trọng không kém sức khỏe thể chất, nhưng lại ít được chú ý. OKRs có thể giúp bạn hình thành thói quen lành mạnh để cải thiện tinh thần.
Mục tiêu: Cải thiện tinh thần và giảm căng thẳng
👉 KR 1: Thiền 10 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần
👉 KR 2: Nghỉ một ngày chăm sóc sức khỏe tinh thần mỗi tháng
👉 KR 3: Viết nhật ký ít nhất 3 lần/tuần để phản ánh suy nghĩ và cảm xúc
Mục tiêu: Xây dựng thói quen hàng ngày giúp đầu óc minh mẫn.
👉 KR 1: Giới hạn thời gian sử dụng màn hình dưới 2 giờ/ngày (ngoài giờ làm việc).
👉 KR 2: Viết nhật ký biết ơn mỗi sáng trong 30 ngày.
👉 KR 3: Đi bộ ngoài trời ít nhất 20 phút, 4 lần/tuần.
Mục tiêu cá nhân trong sự nghiệp
Bạn có thể đã có những mục tiêu chung trong công việc, nhưng việc đặt ra mục tiêu phát triển cá nhân cũng rất quan trọng. Dù bạn muốn thăng tiến hay chuyển hướng nghề nghiệp, OKRs sẽ giúp bạn xác định các cột mốc rõ ràng và theo dõi sự tiến bộ của mình.
Mục tiêu: Phát triển sự nghiệp và trau dồi kỹ năng mới.
👉 KR 1: Hoàn thành một khóa học cấp chứng chỉ chuyên môn trước cuối năm.
👉 KR 2: Tham gia ít nhất 3 sự kiện kết nối trong 6 tháng tới.
👉 KR 3: Ứng tuyển ít nhất 5 vị trí mới trước tháng 3.
Mục tiêu: Cải thiện kỹ năng lãnh đạo và tăng mức độ hiện diện trong công việc.
👉 KR 1: Dẫn dắt 2 dự án quan trọng trong 6 tháng tới.
👉 KR 2: Hướng dẫn (mentor) cho 2 đồng nghiệp trước cuối năm.
👉 KR 3: Thuyết trình trong một cuộc họp hoặc sự kiện quy mô công ty trong quý tới.
Mục tiêu về gia đình và các mối quan hệ
Cuộc sống bận rộn có thể khiến chúng ta vô tình lơ là những người thân yêu. OKRs sẽ giúp bạn chủ động nuôi dưỡng và duy trì các mối quan hệ quan trọng.
Mục tiêu: Gắn kết hơn với gia đình và bạn bè.
👉 KR 1: Lên lịch gặp gỡ hoặc ăn tối hàng tuần với bạn thân.
👉 KR 2: Lập kế hoạch cho một chuyến du lịch gia đình trong năm tới.
👉 KR 3: Gọi điện hoặc nhắn tin cho bố mẹ ít nhất 2 lần mỗi tuần.
Mục tiêu: Xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với người yêu/bạn đời.
👉 KR 1: Tổ chức buổi hẹn hò hai tuần một lần trong 6 tháng tới.
👉 KR 2: Dành 30 phút mỗi ngày để trò chuyện mà không bị phân tâm bởi điện thoại.
👉 KR 3: Đi du lịch cùng nhau vào cuối tuần trong vòng 3 tháng tới.
Mục tiêu về môi trường
Nếu bạn muốn đóng góp cho môi trường, OKRs sẽ giúp bạn tạo thói quen sống bền vững và đo lường tác động của mình.
Mục tiêu: Giảm tác động tiêu cực đến môi trường.
👉 KR 1: Giảm 15% lượng điện tiêu thụ trong gia đình trong 3 tháng tới.
👉 KR 2: Giảm 80% đồ nhựa dùng một lần bằng cách chuyển sang sản phẩm tái sử dụng.
👉 KR 3: Bắt đầu ủ phân từ rác thải thực phẩm trước cuối tháng.
Mục tiêu: Xây dựng lối sống bền vững hơn.
👉 KR 1: Chỉ mua quần áo second-hand trong 6 tháng tới.
👉 KR 2: Giảm tần suất ăn thịt xuống còn 2 lần/tuần trước tháng 4.
👉 KR 3: Đi làm bằng phương tiện công cộng hoặc xe đạp ít nhất 3 lần/tuần.
Mục tiêu phát triển bản thân và học tập
Dù bạn muốn học một kỹ năng mới hay theo đuổi sở thích cá nhân, OKRs sẽ giúp bạn duy trì sự kiên trì và theo dõi sự tiến bộ.
Mục tiêu: Mở rộng kiến thức và kỹ năng.
👉 KR 1: Đọc 12 cuốn sách trước cuối năm (mỗi tháng một cuốn).
👉 KR 2: Học tiếng Nhật giao tiếp và có thể trò chuyện 5 phút trước tháng 6.
👉 KR 3: Tham gia một khóa học trực tuyến và hoàn thành trong vòng 3 tháng.
Mục tiêu: Duy trì một sở thích sáng tạo.
👉 KR 1: Viết một truyện ngắn mỗi tháng trong 6 tháng tới.
👉 KR 2: Học chơi 3 bài hát trên guitar trước cuối quý.
👉 KR 3: Dành 1 giờ mỗi tuần để luyện vẽ hoặc hội họa.
Kết luận: OKRs giúp bạn kiên trì theo đuổi mục tiêu
Đặt mục tiêu thì dễ, nhưng theo đuổi đến cùng mới là thử thách. OKRs giúp bạn chia nhỏ những tham vọng lớn thành các bước cụ thể, dễ thực hiện, giúp bạn tập trung hơn, theo dõi tiến độ rõ ràng và có động lực hoàn thành, dù đó là rèn luyện sức khỏe, phát triển sự nghiệp hay khám phá một sở thích mới.
Mặc dù OKRs ban đầu được thiết kế cho doanh nghiệp và đội nhóm, nhưng với một chút điều chỉnh, bạn có thể áp dụng chúng vào cuộc sống cá nhân. Hãy chọn những mục tiêu thực sự phù hợp, theo dõi tiến trình thường xuyên và nhờ bạn bè hoặc người thân đồng hành để thêm động lực.
Điều quan trọng nhất không phải là đạt được sự hoàn hảo, mà là từng bước tiến về phía trước. Khi áp dụng OKRs vào mục tiêu cá nhân, bạn sẽ không chỉ hoàn thành được nhiều điều hơn mà còn luôn có động lực để tiếp tục. Vậy nên, hãy bắt đầu ngay hôm nay và biến mong muốn của mình thành hiện thực!